 |
Ιούλης 1960. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με
τον Γάλλο
πρόεδρο Σαρλ ντε Γκωλ. Αριστερά ο Ευάγγελος
Αβέρωφ.
Πηγή φωτογραφίας: Η Καθημερινή
|
Αν
και είναι πολύ συνηθισμένο διαβάζοντας κείμενα ή ειδήσεις του παρελθόντος να
τονίζουμε πόσο «ταιριάζουν» στην εποχή μας και σε αυτούς τους στίχους δεν
μπορούμε να αποφύγουμε τον πειρασμό και να μη σημειώσουμε πόσο δεν έχει αλλάξει
η Ελλάδα από τότε. Η Ελλάδα που βολεύει, κάποιους, τότε και τώρα, να παραμένει
Ελλαδίτσα. Μεταφέρουμε στο διαδίκτυο σατιρικό ποίημα του Ασημάκη Γιαλαμά που
δημοσιεύτηκε στην κυριακάτικη στήλη «Επιθεώρησις της ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ» της εφημερίδας
«Η ΑΥΓΗ», την Πρωτοχρονιά του 1961 (η
εικονογράφηση είναι από την ίδια στήλη).
Πριν
τους στίχους μερικές σύντομες επεξηγήσεις για πρόσωπα και
καταστάσεις στα οποία αναφέρεται ο Ασ. Γιαλαμάς, χρήσιμες κυρίως στους νεώτερους σε
ηλικία αναγνώστες:
Ο
«Κωνσταντής» δεν είναι άλλος από τον πρωθυπουργό εκείνη την εποχή Κωνσταντίνο
Καραμανλή, ιδρυτή και αρχηγό της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ένωσης – ΕΡΕ (ιδρύθηκε το 1956 και ήταν το δεξιό κόμμα που προηγήθηκε της Νέας Δημοκρατίας) που
βρισκόταν στην κυβέρνηση. Τον χειμώνα του 1960 δεν ήταν λίγα τα σκάνδαλα που
ταλάνιζαν την κυβερνητική πλειοψηφία. Ένα από αυτά ήταν τα «βραχώδη οικόπεδα» του Καραμανλή στη
Φιλοθέη, για τον τρόπο και το σκανδαλώδες τίμημα που αποκτήθηκαν. Η Σπετσοπούλα είναι
το γνωστό νησί, ιδιοκτησίας Σταύρου Νιάρχου, τότε, των απογόνων του σήμερα. Ο
«ρήτωρ Παπαντρέας» είναι φυσικά ο Γεώργιος Παπανδρέου, πατέρας του Ανδρέα
Παπανδρέου και παππούς του γνωστού… και μη εξαιρετέου ΓΑΠ, συναρχηγός με τον Σοφοκλή Βενιζέλο του
Κόμματος των Φιλελευθέρων. Ο Γεώργιος Θεμελής «εμφανίζεται» στους στίχους με την ιδιότητα του υφυπουργού Εθνικής Άμυνας. Πριν ασχοληθεί με την πολιτική ήταν αξιωματικός της Πολεμικής
Αεροπορίας, μέλος της δωσιλογικής οργάνωσης ΠΑΟ και την περίοδο της Κατοχής διορίστηκε
από την δωσιλογική κυβέρνηση Τσολάκογλου νομάρχης Πέλλας. Ο Γεώργιος Γρίβας (ψευδώνυμο
Διγενής) στην Κατοχή ήταν συνεργάτης των Γερμανών, υπήρξε ο αρχηγός της προδοτικής
ναζιστικής οργάνωσης "Χ" και στη συνέχεια συνεργάτης των Άγγλων. Ως αρχηγός της
ΕΟΚΑ (και ΕΟΚΑ Β΄) στην Κύπρο, τορπίλισε τους αγώνες του κυπριακού λαού για την
ανεξαρτησία του νησιού (πογκρόμ της ΕΟΚΑ εναντίον των στελεχών, των μελών, των
φίλων και των οπαδών του ΑΚΕΛ κλπ.) από τους Άγγλους καταχτητές. «Μαντέκα», το... «τζελ» της παλιάς εποχής. Καλλυντικό με μορφή αλοιφής που το χρησιμοποιούσαν παλιά για να δίνει σχήμα και να γυαλίζει το μουστάκι. Ο «Ευάγγελος»
Αβέρωφ - Τοσίτσας ήταν ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης της ΕΡΕ (και
μετέπειτα πρόεδρος του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας), ενώ ο Φατίν Ρουστού Ζορλού ο Τούρκος ομόλογός του, που μερικούς μήνες αργότερα θα εκτελεστεί δια
απαγχονισμού μετά το πραξικόπημα του 1960 στην Τουρκία μαζί με δύο ακόμα Τούρκους πολιτικούς. «Ουλεμάς»
είναι ο μουσουλμάνος λόγιος, κάτι σαν μουλάς, ερμηνευτής των νόμων και «καλέμι» το γνωστό εργαλείο, χρησιμοποιείται εδώ μεταφορικά ως γραφίδα.
Πρωτοχρονιάτικα
δώρα
Προς
υπουργούς και ηγήτορας, εφοπλιστάς και ρήτορας
Λεπτά
δεν έχω βέβαια και σας το βεβαιώνω,
με
δήλωσι γραπτή,
να,
βλέπετε, η θέσις μου, με τον καινούργιο χρόνο,
καθίσταται
λεπτή.
Καινούργιος
χρόνος έρχεται κι’ ως ποιητής οφείλω,
τα
δώρα μου να στείλω,
προς
υπουργούς και ηγήτορας και σ’ όσους ζουν ανέτως,
γιατ’
όλοι αυτοί μου δίνουνε… τροφήν όλο το έτος!
***
Χωρίς
αυτούς, τι θάγραφα; Αυτοί μου δίνουν ύλη,
πλουσία
και ποικίλη.
Αυτοί,
με τις κομπίνες τους και με τα νταβαντούρια.
Ε,
μη φερθούμε, διάβολε, κι’ εμείς σαν τα γαϊδούρια.
Ας
τους καλοκαρδίσουμε, αυτή τη μέρα μόνο,
αφού
τους φαρμακώνουμε ολόκληρο το χρόνο.
Λοιπόν,
ιδού, τι δώρα,
θα
στείλω σ’ όσους έχουνε μια «φήμη» μεσ’ στη χώρα.
***
Στον
Κωνσταντή, τον άρχοντα και της ΕΡΕ το στύλο,
ως
δώρο θ’ αποστείλω
ένα
ζευγάρι άρβυλα, με φτιάξη θαυμασία,
πολύ
γερά, κατάλληλα και για ορειβασία,
για
να μπορή ν’ ανέρχεται ο Κώστας με το πόδι,
σ’
εκείνα τα οικόπεδα, που πήρε, τα… βραχώδη!
