Πρωτοχρονιάτικος μποναμάς από τον ΚΩΣΤΑ ΒΑΡΝΑΛΗ

Έναν πρωτοχρονιάτικο μποναμά  μας προσφέρει σήμερα  ο ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ. Πρόκειται για το  ποίημα  ΜΠΟΝΑΜΑΣ που αναδημοσιεύουμε από το φιλικό ιστολόγιο Ο άγνωστος Βάρναλης,  και με το οποίο παράλληλα αποχαιρετούμε το 2012. Ένα ακόμα επίκαιρο ποίημα του  Βάρναλη όπως άλλωστε και το έργο του συνολικά. Τι είναι όμως αυτό που κάνει τόσο επίκαιρο το έργο του, εκτός από τη λογοτεχνική του αξία; Χωρίς πολλή σκέψη, η εποχή μας.  Δεν διαφέρει ουσιαστικά  από την εποχή του ποιητή. Είμαι σίγουρος όμως πως ο Βάρναλης θα προτιμούσε να δικαιωθούν αυτοί τους οποίους εξυψώνει μέσα από το έργο του, από το να παραμένει αυτό αιώνια επίκαιρο. Εύχομαι υγεία και δύναμη για τη νέα χρονιά!

 Κομμάτι  του  χειρογράφου του ποιήματος με τίτλο «Πρωτοχρονιάτικο» (μεταγενέστερη παραλλαγή) και με την υπότιτλη σημείωση «1931, όταν η "Ιερά Σύνοδος" αφόρισε τους "μαλλιαροκομμουνιστές"»

Πρωτοχρονιάτικο

Λόγω των ημερών και επίκαιρο το ποίημα του Κώστα Βάρναλη με τίτλο «Μποναμάς» που δημοσιεύτηκε με τη σατιρική υπογραφή Γερβάσιος ο θεοεμβαίκτης, στο περιοδικό «Πρωτοπόροι», στο τεύχος Φλεβάρη 1931. Το 1959 το συμπεριέλαβε στα «Ποιητικά» του με τον τίτλο «Πρωτοχρονιάτικο» με κάποιες αλλαγές. Είναι η απάντηση του στην ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου που, από τη μία, καταδίκαζε  τους «μαλλιαροκομμουνιστές» (και τον ίδιο τον Βάρναλη)  και, από την άλλη, κατά τη διάρκεια της τότε μεγάλης καπιταλιστικής κρίσης, κήρυττε «εγκράτεια».  Περισσότερα για την ιστορία του ποιήματος από τον Νίκο Σαραντάκο ή στο βιβλίο «Ο άγνωστος Βάρναλης».

ΜΠΟΝΑΜΑΣ

Σαράντα σβέρκοι βοδινοί με λαδωμένες μπούκλες

σκεμπέδες σταβροθόλωτοι και βρώμιες ποδαρούκλες

ξετσίπωτοι ακαμάτηδες, τσιμπούρια και κορέοι

ντυμένοι στα μαλάματα κι επίσημοι κι ωραίοι.

Εξήντα λύκοι με προβιά (γι’ αυτούς βαράν καμπάνες)

φάγανε γουρουνόπουλα, στραγγίσαν νταμιτζάνες!

Κι απέ ρεβάμενοι βαθιά ξαπλώσανε στα τζάκια,

κι αβάσταγες ενιώσανε φαγούρες στα μπατζάκια.

Την προσευκή τους κάνανε τα πράματα ν’ αλλάξουν

να ξεπροβάλουν οι κυράδες του Δεκαημέρου

χωρίς καπίστρι και λουρί, πολλές μαζί… (φυλάξου

τα πισινά του μουλαριού τα μπρος του καλογέρου!)

Κι ο Σατανάς τούς άκουσε που πιο καλά τους ξέρει

κι έστειλε τον καθηγητή της ηθικής ξεφτέρι…

Όξω οι φτωχοί φωνάζανε: «Πεινάμε τέτοιες μέρες”

γερόντοι και γερόντισσες, παιδάκια και μητέρες.

Κι οι των επίγειων αγαθών σφιχτοί νοικοκυρέοι

ανοίξαν το παράθυρο κι είπανε: «Φταιν οι αθέοι».

ΓΕΡΒΑΣΙΟΣ Ο… ΘΕΟΕΜΒΑΙΚΤΗΣ

(Διά το γνήσιον Κ. ΒΑΡΝΑΛΗΣ)

(άγνωστος βάρναλης)