ΜΕΛΠΩ ΑΞΙΩΤΗ - Το τραγούδι του Δνείπερου

Το ποίημα «Το τραγούδι του Δνείπερου» πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα» (τεύχος 26-27, 9 Νοέμβρη 1945) και ανθολογήθηκε στον τόμο «Τραγούδια της Αντίστασης», με επιμέλεια της Φούλας Χατζηδάκη, που κυκλοφόρησε τον Οκτώβρη του 1951 από το εκδοτικό «Νέα Ελλάδα».

Άκου Δνείπερ τι θα πούμε.

Σου σκάψανε τα σωθικά τα παλληκάρια των Σοβιέτ.

Τα ψάρια σου σαστίσανε

οι λεύκες σου σκορπίσανε

τα σπουργιτάκια απολιθώθηκαν

μέσα στις καλαμιές σου και κοιτάζανε

και τα μικρά τους μάτια απόρησαν

και τα νερά σου εκόχλασαν

κι αρπάξανε τους γερανιούς

κύματα αφρίζανε βουνά

αψηλά τείχη τα μαντρώσανε

χρόνια βάστηξε ο μόχτος τους

ώσπου οι καρδιές λαχτάρησαν

όλοι οι άνθρωποι ζευγαρώθηκαν μες στη χαρά της γέννησης

δούλεψαν χέρια και ψυχές

τα μάτια είδαν θάματα που δεν είχανε δει ποτές,

κι εγίνηκε το Ντνιεπροστρόι.

20 χρόνια έδωκες φως.

Ώσπου σε βρήκε ο πόλεμος.

Τότε Δνείπερ ήρθε η ώρα.

Αίμα γίνανε οι αφροί σου.

Αίμα στάζανε οι όχτες σου

αίμα σούρωνε η κοίτη σου

πασαλείφτηκαν αίματα η γης, κι ο ουρανός σου.

Μιαν ώρα δεν κοιμήθηκες.

Μιαν ώρα δεν απόκαμες να κουβαλείς ψοφίμια

ψόφια άλογα, ψόφια κορμιά,

χέρια, ποδάρια, κεφαλές, σπασμένα σίδερα, κανόνια,

σημαίες όλων των λογιών καρφώθηκαν στις όχτες σου,

μα εσύ θυμόσουν μόνο μια: την Κόκκινη Σημαία.

Δόξα στις αντάρτισσες όχτες σου, στα ματωμένα σου νερά,

στην αφρισμένη κοίτη σου, στην πύρινή σου θέληση,

που βάστηξαν τον όλεθρο, που ξέσκισαν το σατανά,

που βόηθησαν τον άνθρωπο

να ξαγναντέψουν οι λαοί ξανά

την Κόκκινη Σημαία.

Κι έτσι Δνείπερ ήρθε η ώρα.

Άνοιξε τα φτερά σου πνίξε.

Πνίξε τους τελευταίους πνίξε

τους τελευταίους του δαίμονα

τον τελευταίο τους τρελλό

τον τελευταίο φασουλή

την τελευταία παρδαλή οχιά

που είναι ντυμένη άνθρωπος.

Δνείπερ, την ώρα τούτη που σου γράφομε

ένας ντουνιάς και κόσμος βαστά την ψυχή του

εσένα συλλογίζεται μες στα βαθιά του όνειρα,

Δνείπερ, κι αναρωτά:

―Θα τον περάσουνε οι σύντροφοι το Δνείπερο;

―Δε θα περάσουνε το Δνείπερο…

―Θα τον περάσομε το Δνείπερο!

Και τον πέρασαν το Δείπνερο!

Απάνω σε βαρέλια

απάνω σε κανόνια, απάνω σε ξυλάρμενα,

ένας ένας, δυο δυο, χιλιάδες, πολλοί,

με την ψυχή στο στόμα

αγκαλιά τα ντουφέκια, αγκαλιά τα κανόνια

αγκαλιά τις ελπίδες τους μισώντας αγαπώντας

κουβαλούσαν την πίστη τους

πίσω πήγαιναν οι ελπίδες,

πιο πίσω ακόμα οι αγωνίες, ο θάνατος, οι αγέρηδες,

και προχωρούσαν, πολεμούσαν

κόβονταν πόδια, κεφαλές, και δεν εγύριζαν να δούνε γύρω τους

και πολεμούσαν, προχωρούσαν

κι ανεμίζανε τα μαλλιά τους

και εφούσκωναν τα στήθια τους

και είχαν φτερά και πέταγαν

και κόβονταν η ανάσα τους

και τραγουδούσαν και λαχτάριζαν

και πολεμούσαν, πολεμούσαν…

Άκου Δνείπερ τώρα. Σου μιλούμε.

Σε χαιρετούνε οι φυλακές.

Σε χαιρετούνε οι νεκροί.

Σε χαιρετούνε οι ζωντανοί.

Σε χαιρετάει η εργατιά.

Σε χαιρετούνε τα παιδιά.

Σε χαιρετά όλη η ζωή,

σήμερα, αύριο, και στους αιώνες.

Δνείπερ, ποτάμι των Σοβιέτ,

εμείς οι άνθρωποι

σε χαιρετούμε.

Κι όσα δεν πρόλαβες

θα τα τελειώσομε,

μια νύχτα που θα λάμπει

ένας μεγάλος ήλιος.

ΜΕΛΠΩ ΑΞΙΩΤΗ

[Μέλπω Αξιώτη: ΠΟΙΗΜΑΤΑ  (Φιλολογική επιμέλεια ΜΑΙΡΗ ΜΙΚΕ). Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ, Αθήνα 2001]