Τρίτη 30 Απριλίου 2013

Κώστας Βάρναλης – ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ ΤΟΥ 1944




Είναι ν’ απορείς  με τον τρόπο που διαδίδεται και αναπαράγεται μια λανθασμένη είδηση στο διαδίκτυο. Η απορία γίνεται μεγαλύτερη όταν στην θέση της είδησης βρίσκεται ένα ποίημα και μάλιστα του Βάρναλη. Σε πολύ γνωστή ιστοσελίδα λογοτεχνικού περιεχομένου βρίσκονται αναρτημένοι οι πρώτοι δεκαεφτά στίχοι του ποιήματος του Κώστα Βάρναλη ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ ΤΟΥ 1944, με τον λανθασμένο τίτλο «Πρωτομαγιά 1943». Από τη σελίδα αυτή πήραν αυτό το απόσπασμα πολλά μπλογκς και το αναδημοσίευσαν, με τον ίδιο λανθασμένο τίτλο (αυτό το υποθέτουμε αφού δεν υπάρχει αναφορά στην πηγή). Δεν ξέρουμε όμως τι να υποθέσουμε γι’ αυτό το λάθος. Γιατί αν κάνεις  το αυτονόητο, δηλαδή να διαβάσεις το ποίημα πριν το αναδημοσιεύσεις, θα καταλάβεις πως ο Βάρναλης δεν μπορεί να αναφέρεται στην Πρωτομαγιά του 1943, όταν "περιγράφει" τη θυσία των 200 παλικαριών που εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς καταχτητές στο σκοπευτήριο της Καισαριανής, ακριβώς έναν χρόνο αργότερα…

Παρουσιάζουμε ολόκληρο το ποίημα, με τον σωστό τίτλο, από τη συλλογή «ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΚΟΣΜΟΣ», εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ (δεν αναφέρεται η ημερομηνία έκδοσης).

ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ ΤΟΥ 1944

Πέσε στα γόνατα, προσκύνα το πανάγιο χώμα
με την ψυχή κατάκορφα στον ουρανό υψωμένη,
όποιος και να σαι, όθε και να σαι κι ό,τι — άνθρωπος να σαι!
Πιότερο, αν είσαι του λαού ξωμάχος, χερομάχος,
φτωχόπαιδο, που αθέλητα σε βάλαν να καρφώσεις
τον αδερφό σου αντίκρα σου — με μάνα εσύ και κείνος!
Ετούτ’ η μάντρ’ αγνάντια σου το σύνορο του κόσμου.
Σ’ αφτήν απάνου βρόντηξεν ο Διγενής το Χάρο.
Είτανε πρώτη του Μαγιού, φως όλα μέσα κ’ έξω
(έξω τα χρυσολούλουδα και μέσα η καλωσύνη)
που αράδειασε πα στο σοβά, πιστάγκωνα δεμένους
και θέρισε με μπαταριές οχτρός ελληνομάχος,
όχι έναν, όχι δυο και τρεις, διακόσια παληκάρια.
Δεν ήρθαν μελλοθάνατοι με κλάμα και λαχτάρα,
μόν’ ήρθανε μελλόγαμπροι με χορό και τραγούδι.
Και πρώτος άρχος του χορού, δυο μπόγια πάνου απ’ όλους
κι από το Χάρο τρεις φορές πιο πάνου ο Ναπολέος.
Κ’ είναι από τότες Μάης εδώ, φως όλα μέσα κ’ έξω.
Κόλλα τ’ αφτί και την καρδιά στο ματωμένο χώμα.
Στον Κάτου Κόσμο τραγουδάνε πάντα και χορεύουν
κι αν κάπου ανάκουστος καημός θολώνει τη λαλιά τους,
δεν είναι που τη μάνα τους τη μάβρη ανανογιούνται
παρά που τους προδώσαν απορίματα δικά μας.
Κι αν πέσανε για το λαό, νικήσαν οι προδότες,
που τώρα εδώ κατάχρυσοι περνούν και μαγαρίζουν,
και τώρα πιο τους μάχονται και τους ξανασκοτώνουν!
Σιχαίνεσαι τους ζωντανούς; Μην κλαις τους σκοτωμένους!
Απ’ τα ιερά τους κόκκαλα, πρώτη του Μάη και πάλι,
θα ξεπηδήσει ο καθαρμός κ’ η λεφτεριά του ανθρώπου.
Κ’ είναι χιλιάδες στην Ελλάδα όμοιοι Πανάγιοι Τάφοι.

ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ

«ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΚΟΣΜΟΣ», εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ

2 σχόλια:

Vicky Papaprodromou είπε...

Η συλλογή «Ελεύθερος κόσμος» είναι του 1965. Πηγή μου η σελίδα του ΕΚΕΒΙ για τον Κώστα Βάρναλη.

Όσο για τον πρόλογό σας, με βρίσκει απόλυτα σύμφωνη και καλά κάνατε που επισημάνατε την ανακρίβεια στα διαδικτυακά δημοσιεύματα.

Οικοδόμος είπε...

Ευχαριστώ πολύ για την πληροφορία. Να είστε καλά.
Καλή δύναμη!